Yoğun bakım süreci ile ilgili bilinmesi gerekenler
Hızlı tansiyon ve kan şekeri değişikleri, teneffüs kasveti, şuur bulanıklığı yahut trafik kazası üzere günlük hayatta apansız karşılaşılabilecek sıhhat sorunları kimi vakit ömrü tehdit edebiliyor. Bu üzere acil durumlarda gündeme gelen ağır bakımın, hayati işlev tehlikesi yaşayan hastaların tedavi edildiği özel bir sıhhat hizmeti alanı olduğundan bahseden Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Tülin Tünel, “Genellikle acil durumlarda ya da hastanın daima takibini gerektiren büyük ameliyatlar sonrasında devreye giren ağır bakım ünitesi, hastaların ömürlerini tehdit eden durumu stabil hale getirmeyi hedefleyen tıbbi bakım hizmetlerini kapsıyor” dedi.
Yoğun bakım ünitesine alınan hastaların hayatını kaybetmeye yakın olduğu niyeti genelde paniğe ve karamsarlığa yol açıyor. Halbuki bu varsayımın kusurlu olduğuna dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Tülin Tünel, “Kişinin kritik durumu kendine hastır ve tedavi edilebilir pek çok sıhhat sorunu için de ağır bakım gereksinimi doğabilir. Ağır enfeksiyonlar, baş travması, büyük cerrahi sonrası üzere 7/24 müşahede ya da müdahale gerektiren durumlar korkutucu olsa da yanlışsız ve vaktinde uygulamalarla denetim altına alınabilir. Ağır bakımdaki esas müdahaleler ortasında; kalp atış suratı, oksijen düzeyi ve teneffüs durumu üzere yaşamsal işlevlerin takibi, özel ilaç tedavileri, muhtaçlık varsa oksijen ve beslenme dayanağı, fizik tedavi ve rehabilitasyon yer alır” dedi.
Yoğun bakım süreci birden fazla uzmanlıkla yönetiliyor
Destek tedavilere örnek olarak beslenme yardımı için mide tüpü ya da damardan besin solüsyonları verilebileceğini söz eden Tünel, “Böbrek işlev bozukluğu yahut teneffüs yetmezliği dediğimiz ağır akciğer hasarı üzere durumlarda ise nizamlı olarak kanın temizlenmesini sağlayan diyaliz gibisi bir süreçten faydalanılabilir. Ağır bakımda hastalar multidisipliner bir grupla takip edilir. Bu grupta çoklukla; ağır bakım tabibi, enfeksiyon tabibi, beslenme uzmanı, genel cerrahi takım, göğüs hastalıkları gerekiyorsa da onkoloji tabibi, fizyoterapistler ve yara bakım hemşireleri vazife alır. Bu ünitenin, hayati işlevler kelam konusu olduğu için deneyimli takımlar tarafından yönetilmesi çok kıymetli” formunda konuştu.
Yoğun bakımda kalış mühletinin, hastalığın şiddetine ve tedavi gereksinimine bağlı değiştiğini lisana getiren Tünel, “Hastalar birkaç günden birkaç aya, hatta kimi durumlarda daha uzun müddetlerle ağır bakım dayanağı alabilir. Ayrıyeten hastalığın şiddetini özel skorlama sistemleri ile hesaplayarak ağır bakımdaki bir hastanın yüzde kaç ihtimalle güzelleşebileceğini de öngörebiliyoruz” dedi.
Hasta yakınları bilinçlenmeli
Post ağır bakım sendromunun, ağır bakımda kalmış hastalarda görülen, fizikî, ruhsal ve bilişsel bir klinik tablo olduğunu açıklayan Tünel, “Uzun mühlet yatağa bağımlı kalma, hudut hasarı, anksiyete bozukluğu, uykusuzluk, halüsinasyon, ağrı, bellek meseleleri, karar verme zahmeti üzere faktörler bu sendromun oluşmasına yer hazırlıyor. Ortalama olarak beş ila altı ay kadar süren bu sendrom için hasta yakınlarının evvelden hazırlanması, süreç adaptasyonu için pahalı. Hastaya duygusal dayanağı nasıl sağlamaları gerektiğinden, rastgele bir kötüleşmeyi hangi usullerle fark edebileceklerine kadar kapsamlı bir bilgilendirme, sıhhat merkezi tarafından kesinlikle yapılmalı” ihtarında bulundu.
İyileşme sürecinde hassasiyet gerekli
Yoğun bakımdan konuta geçişte, hastanın bakım planlarının aksatılmaması kural diyen Tünel, “Alınması gereken ilaçlar ihmal edilmemeli, özel bir diyete uyulması gerekiyorsa yeni bir beslenme alışkanlığı kazanılmalı. Düzgünleşme sürecinde; fizik tedavi uzmanları eşliğindeki fizikî aktivite ve istirahat alanının konforu da göz arkası edilmemeli. Ayrıyeten hasta yakınları ağır bakım sonrasında bireyde ortaya çıkabilecek semptomları yeterli gözlemlemeli ve kıymetlendirmeli, el hijyenine hassasiyet göstererek hastayı enfeksiyonlardan muhafazalı. Öbür bir dikkat edilmesi gereken nokta ise psikososyal dayanağın değer kazanması. Gerekli durumlarda profesyonel yardım almayı katiyetle tavsiye ediyoruz” formunda konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
