Yaz Geldi, Kene Tehlikesi Arttı!

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte ülkemizde kene hadiselerinde kıymetli artışlar yaşanıyor. Ne yazık ki bu artış, mevtle sonuçlanan hadiselerin da görülmesine neden olabiliyor. 

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Dermatoloji Kısmından Uzman Dr. İhsaniye Dönmez Çiçek, yaz aylarında artış gösteren kene hadiselerine karşı alınması gereken tedbirler ve dikkat edilmesi gereken belirtiler hakkında kıymetli bilgiler verdi.

Kene Nedir?

Kene, eklem bacaklılar kümesine ilişkin, hastalık taşıyıcılığı ile bilinen değerli bir vektördür. Dünya genelinde 900’ü aşkın çeşidi bulunan kenelerin, Türkiye’de 30-40 çeşidi bulunmaktadır. Üreme potansiyelleri epey yüksektir; bir dişi kene yumurtladığında 10.000’i aşkın yumurta bırakabilir. Konakları konusunda seçici olmayan keneler, bulabildikleri tüm sıcakkanlı hayvanlardan kan emebilir. Tek besin kaynakları kandır ve ömürleri boyunca üç kere kan emme evresine girerler. Doyduklarında toprağa düşerler ve ortalama 2-3 yıl ortasında yaşayabilirler.

Bahar ve yaz aylarında etkin olan keneler, tabiatta bir omurgalının yaydığı karbondioksit, amonyak, beden kokuları, titreşimler yahut gölgeleri fark ederek konaklarına geçebilir. Bedene tutunduklarında, ekseriyetle boyun, koltuk altı üzere kıvrımlı bölgelere yerleşmeyi tercih ederler.

Kene Isırdığında Ne Olur?

İnsanı ısırdıkları anda, salgıladıkları tükürükle deriyi duyarsız hale getirirler. Akabinde dikensi ağız çıkıntılarıyla deriyi keserek deri altı dokulara ulaşır ve kan emmeye başlarlar. Salgıladıkları sıvı, lokal anestezik tesir gösterir; ayrıyeten damar genişletici ve pıhtılaşmayı önleyici hususlar içerdiği için fark edilmeden uzun müddet kan emebilirler.

Risk Kümeleri Kimlerdir?

Kene ısırığı açısından en çok risk altında olan kümeler şunlardır:

• Tarım işçileri
• Çiftçiler
• Hayvancılıkla uğraşanlar
• Mezbaha çalışanları
• Veterinerler
• Askerler

Kenelerle Bulaşan Hastalıklar

Kene kaynaklı hastalıklar ortasında en bilinenler şunlardır:

• Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
• Lyme Hastalığı
• Akdeniz Benekli Ateşi
• Kene kaynaklı ensefalit

Kene Isırığında Görülen Reaksiyonlar

Kene ısırığı sonrası üç tıp tepki ortaya çıkabilir:

1. Alerjik Tepkiler: Diğer haşere ısırıklarıyla benzerlik gösterir.
2. Toksik Tepkiler: Ateş, bulantı, kusma, hatta felce kadar varabilir.
3. Enfeksiyonlar: Kenenin taşıdığı mikroorganizmaların insan kanına geçmesiyle oluşur.

Kene ile Uğraşta Alınması Gereken Önlemler

• Dış ortamda uzun pantolon ve uzun kollu, açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir.
• Pantolon paçaları çorap içine sokulmalı, parfüm ve parfümlü mendil kullanılmamalıdır.
• Özel ilaçlarla emdirilmiş kıyafet ve çadır gereçleri 2-3 haftaya kadar müdafaa sağlayabilir.
• Ormanlık alanda bulunan bireylerin birbirini sık sık kene açısından denetim etmesi önerilir.
• Günübirlik tabiat seyahatleri sonrası kıvrım bölgeleri ve saç tabanları dikkatle denetim edilmelidir.

Vücutta Kene Tespit Edilirse Ne Yapılmalı?

Kene tespit edildiğinde en kısa müddette uzaklaştırılması çok kıymetlidir. Kene üzerine kolonya, alkol, sirke üzere unsurlar dökmeyin; bu hayati bir kusurdur. Üzerine kimyasal solüsyon dökmek, vazelinle kapatmak ya da yakmak mutlaka önerilmez; bu çeşit müdahaleler kenenin kusmasına ve hastalık etkenlerini bedene bırakmasına neden olabilir. Kene, parçalanmadan çıkarılmalıdır. Kişi çıkaramıyorsa en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmalıdır. Uzman doktor, keneyi uygun formülle çıkararak bölgeye kaşıntı, kızarıklık ve enfeksiyonu önleyici krem uygulayabilir.

Kene Çıkarıldıktan Sonra Takip Önemli

Kene çıkarıldıktan sonra kişinin kendini gözlemlemesi gerekir. Baş ağrısı, ateş, bulantı, kusma, ishal, kas ve eklem ağrısı, halsizlik üzere şikayetlerden iki yahut daha fazlası görülürse kesinlikle en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı