Kaçınmak elimizde değil ama baş edebiliriz! Stres yönetimi sağlık sorunlarına engel olabilir…

Kısa müddetli gerilimin bireyi motive edip harekete geçirebilirken, uzun müddetli ve ağır gerilimin fizikî ve zihinsel sıhhati olumsuz etkileyebileceğine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Herkes zaman vakit gerilim yaşar ve bu durumdan büsbütün kaçınmak mümkün değildir.” dedi. Birtakım tekniklerle gerilimin yönetilebileceğini de aktaran Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Bireyin stres faktörlerini nasıl algıladığına ve onlara nasıl reaksiyon verdiğine bağlı olarak gerilimle baş etme prosedürleri de değişkenlik gösterir.” ihtarını yaptı.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Serdar Nurmedov, 6 Kasım Dünya Gerilim Farkındalığı Günü kapsamında gerilim çeşitlerinden ve idaresinden bahsetti.

Kısa periyodik gerilim motive edici olabilirken, uzun müddetli gerilim sıhhat sıkıntılarına neden olabiliyor

Stresin, bedenin tehlikelere yahut zorluklara karşı kendini savunmak için gösterdiği doğal bir reaksiyon olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Stres farklı fizikî, duygusal ve davranışsal yansılara yol açabilir.” dedi.

Kısa müddetli gerilimin bireyi motive edip harekete geçirebileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Ancak, uzun periyodik ve ağır gerilim fizikî ve zihinsel sıhhati olumsuz etkileyebilir. Herkes vakit zaman gerilim yaşar ve bu durumdan büsbütün kaçınmak mümkün değildir. Lakin gerilim idaresi teknikleri, gerilimle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.” biçiminde konuştu.

Akut gerilim güç ve uyanıklık sağlıyor

Stres çeşitlerinden bahseden Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Akut gerilim apansız ortaya çıkan ve kısa süren süreksiz bir gerilim cinsidir. Genelde kısa vadeli tehlike ve zorluklarla karşı karşıya kaldığımızda görülür.” D dedi.

Akut gerilimin güç ve uyanıklık sağladığını aktaran Doç. Dr. Serdar Nurmedov “Geçici olduğu için uzun vadede etkisi yoktur. Sunum öncesi yaşanan heyecan, trafikte ansızın frene basmak zorunda kalmak üzere durumlar akut gerilime örnek olarak verilebilir. Akut gerilimin kısa müddetli olması sebebi ile gerilimi süratlice yatıştırmaya yönelik teknikler kullanılır. Nefes idmanları, kas gevşetme teknikleri, bilişsel yine yapılandırma ve meditasyon örnek olarak verilebilir.” açıklamasını yaptı.

Tetikleyicileri azaltıp rutin oluşturulmalı

Akut gerilimin sık aralıklarla tekrarlaması sonucu gelişen gerilim çeşidinin ‘episodik akut stres’ olarak isimlendirildiğini söz eden Doç. Dr. Serdar Nurmedov, şöyle devam etti:

“İş yükü fazla, daima kriz durumlarını yönetmek durumunda kalan ve daima ivedi eden bireylerde görülür. Episodik gerilimin sonluluk, baş ağrısı, uyku sıkıntıları ve kan basıncında artış üzere sonuçları olabilir. Episodik akut gerilim yaşayan bireylerin gerilimi tetikleyen etmenleri azaltması ve rutin oluşturmaları önerilir. Vakit idaresi, sistemli fizikî aktivite ve müspet niyet alışkanlıklarının bu rutinin birer kesimi olması önerilir.”

Kronik gerilim önemli sıhhat sıkıntılarına sebep olabilir!

Kronik gerilimin de uzun müddet devam eden, ağır ve kalıcı gerilim çeşidi olduğunu aktaran Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Toksik ilgiler, uzun müddetli işsizlik, maddi külfetler ya da kronik sıhhat meseleleri üzere durumlarda ortaya çıkar.” dedi.

Uzun müddetli kronik gerilimin önemli sıhhat meselelerine sebep olabileceği uyarısı yapan Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Depresyon, bağışıklık sisteminin zayıflaması, tasa bozukluğu, hipertansiyon bunlara örnek olarak verilebilir. Kronik gerilim bireyin fonksiyonelliğini olumsuz istikamette tesirler ve ömür kalitesini düşürür. Kronik gerilimle çaba eden bireylere rahatlama tekniklerini uygulamanın yanında gerilim ile başa çıkma maharetleri geliştirmeleri önerilir. Bunun için ‘bilişsel davranışçı terapi’ ve ‘farkındalık teknikleri’ epeyce yararlı olacaktır.” biçiminde konuştu.

Travmatik gerilim yaşayanlar profesyonel takviye almalı

Bireyin bir travma ya da önemli hayati tehlike atlattıktan sonra ortaya çıkan gerilim çeşidinin ise travmatik gerilim olarak tanımlandığını lisana getiren Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Etraflıca ele alınmazsa Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu olarak bilinen ruhsal bir rahatsızlığa sebep olabilir. Kâbus, uyku uyuyamama, kaçınma davranışı, endişe ve telaş üzere belirtileri vardır. Bu bireylerin bilhassa profesyonel takviye almaları gerekir.” açıklamasını yaptı.

Stresten kaçınmak elimizde değil fakat baş etmek bizim elimizde…

Stres ile baş etme sistemlerinin bireylerin kişilik yapısı, ruhsal ve biyolojik farklılıkları, kültürel paha yargıları, geçmiş gerilim tecrübesi üzere birçok faktörden etkilendiğine vurgu yapan Doç. Dr. Serdar Nurmedov, “Bireyin stres faktörlerini nasıl algıladığına ve onlara nasıl reaksiyon verdiğine bağlı olarak gerilimle baş etme prosedürleri de değişkenlik gösterir.” dedi.

Stres idaresinde hangi durumda uzman yardımı alınması gerektiğini de açıklayan Doç. Dr. Serdar Nurmedov, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bireyin kendi başına uyguladığı gerilim idaresi tekniklerine karşın günlük hayatı ve fonksiyonelliği olumsuz tarafta etkileniyorsa, gerilim bireyin tüm uğraşına karşın giderek artıyorsa, fizikî, duygusal ve davranışsal belirtiler hayatın olağan akışını sekteye uğratıyorsa profesyonel dayanak alınması gerekir. 

Son olarak belirtmek isterim ki, günümüz hayat ve ömür şartlarında gerilimden kaçınmak elimizde değil ancak onunla baş etmek bizim elimizde.” 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı