Serinlemek isterken kilo almayın!

Sıcak havalarda serinlemek için tercih edilen soğuk kahve, bubble tea, milkshake ve limonata üzere içecekler, içerdikleri yüksek şeker nedeniyle güç alımının artmasına yol açabiliyor. İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı Araştırma Vazifelisi Pınar Ece Karakaş, sıcak havalarda kâfi ölçüde su tüketimine itina gösterilmesi gerektiğini vurgulayarak içecek seçerken besin etiketinin okunmasını ve tercih yaparken içeriğe dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Soğuk kahve tüketilirken şeker ve şurup içermeyenlerin tercih edilmesini öneren Karakaş, “Ayran, sade kefir, sade maden suları, şekersiz konut üretimi limonatalar tercih edilebilecek sağlıklı alternatiflerdendir” dedi.

İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısmı Araştırma Vazifelisi Pınar Ece Karakaş, yaz aylarında tüketimi artan şekerli içeceklerin tüketiminde dikkat edilmesi gerekenlere ait değerlendirmede bulundu.

Son yıllarda popülaritesi artan “bubble tea” üzere içeceklerin gençler ve çocuklar tarafından tercih edildiğini belirten Karakaş, “Bubble tea, içerisinde ‘boba’ ya da ‘tapyoka incisi’ olarak bilinen nişasta bazlı kabarcıkların yanı sıra çay, süt yahut krema, meyve modülleri, renklendiriciler, şeker ve aroma vericiler üzere katkı hususları bulunan, soğuk olarak tüketilen bir içecektir. Mango, hibiskus ve oreo üzere çeşitli aromatik seçenekleriyle sunulmakta ve farklı katkı unsurları yahut soslarla bu aromalar elde edilmektedir. Bubble tea’ler çoklukla yüksek fruktozlu mısır şurubu ile tatlandırılır. Yüksek fruktozlu mısır şurubunun sık tüketimi, karaciğer yağlanmasına, bağırsak bariyerinin bozulmasına ve birtakım metabolik hastalıklara yol açabilir” ikazında bulundu.

Obezite riskini artırıyor

 Bubble tea içeceklerinin içeriği nedeniyle obezite riskini artırdığını belirten Karakaş, “Orta uzunluk bir bubble tea, yaklaşık 317,5 kkal güç, 11 g yağ, 56 g karbonhidrat ve 36 g şeker içermektedir. Bilhassa sıcak havalarda tüketimi yaygınlaşan bubble tea’ler, beden tartısı artışına, obeziteye ve tip 2 diyabet riskinde artışa yol açabilir. Yapılan bir çalışmada, bubble tea tüketiminin okul çağı çocuklarında obezite riskini arttırdığı ortaya konmuştur” dedi.

Bubble tea’nin, içeriğindeki inci büyüklüğündeki kabarcık imajıyla bilhassa çocukların ilgisini çektiğini lakin küçük çocuklarda bu kabarcıkların boğulma tehlikesine yol açabileceğini tabir eden Karakaş, “Besleyici kıymetlere sahip olmaması ve boğulma riski münasebetiyle küçük çocuklar, bubble tea tüketiminden sakınmalı yahut ebeveyn nezaretinde tüketmelidirler. Serinletici tesiri nedeniyle sıcak havalarda sık tercih edilen bubble tea’ler, yüksek kalori ve şeker içeriği ve çeşitli katkı hususları barındırmaları nedeniyle ölçülü tüketilmeli; bunun yerine daha sağlıklı içecekler tercih edilmelidir” diye konuştu.

Soğuk kahvelerde güç ve şeker içeriğine dikkat!

Yaz mevsiminde soğuk kahve tüketiminde artış görüldüğünü kaydeden Karakaş, “Kahve, kardiyo metabolik sıhhat üzerinde olumlu tesirleri olan biyoaktif bileşenlerden varlıklı olmasıyla birlikte son yıllarda epey ilgi görmektedir. Kahve, dünya genelinde espresso, americano, filtre kahve üzere sade seçeneklerin yanı sıra süt, şurup yahut krema eklenerek hazırlanan latte, cappuccino, macchiato, mocha ve flat white üzere birçok farklı çeşitte tüketilmektedir. Krema ve şurup eklenen kahve çeşitlerinin güç ve şeker içeriği yüksektir, bu çeşitlerin tüketiminden kaçınılmalı, tüketilecekse sıklık ve porsiyon denetimi yapılmalıdır” ikazında bulundu.

Yeterli su tüketilmeli ve kafein ölçüsüne dikkat edilmeli

Yaz aylarında terlemeyle birlikte bedende sıvı kaybının arttığına dikkat çeken Karakaş, “Bu nedenle kâfi su tüketilmeli ve alınan kafein ölçüsüne dikkat edilmelidir. Fazla ölçüde soğuk kahve tüketimi de sıvı atımına yol açarak dehidrasyona (vücuttan su kaybı) neden olabilir. Soğuk kahveler yaz aylarında keyifli ve sağlıklı bir içecek tercihidir fakat tüketilirken kâfi su tüketimi ihmal edilmemelidir, yüksek şeker ve güç içeren çeşitleri tercih edilmemeli ve günlük önerilen kafein ölçüsü aşılmamalıdır. Kahve içeriğinde bulunan kafein diüretik tesirlidir. Diüretikler, bedenden sıvı ve suda çözünen vitaminlerin atımını artırır. Çeşitli kılavuzlarda yetişkinler için günlük kafein alımının üst limiti 400 mg’dir” dedi.

Milkshakeler kilo artışına yol açabilir

Özellikle çocukların tercih ettiği milkshake tüketiminde de dikkat edilmesi gereken noktalara değinen Pınar Ece Karakaş, “Küçük uzunluk bir milkshake; yaklaşık 254 kkal güç, 48 gram şeker, 40 gram karbonhidrat ve 7 gram yağ içermektedir. Milkshakeler buz, süt, şeker, krema, aroma verici, yapay tatlandırıcı ve yüksek fruktozlu mısır şurubu içermektedir. Hazır satılan, şeker içeren birçok milkshake çeşidinin besin bedeli düşüktür ve diyet lifi açısından yoksuldur. Çocuk ve adolesanların sık tükettiği milkshakeler içerdiği yüksek fruktozlu mısır şurubu nedeniyle insülin hassaslığını azaltabilir ve karaciğer yağlanmasına yol açabilir. Ayrıyeten içerdikleri yüksek güç, karbonhidrat ve yağ sebebiyle sık tüketildiklerinde beden tartısında artışa yol açabilirler. Bu nedenle milkshake tüketiminden olabildiğince kaçınılması, tüketilecekse porsiyon denetimi yapılması önerilmektedir” diye konuştu.

Az şekerli limonata sağlıklı bir tercih olabilir

Limon yahut limon konsantresi kullanılarak üretilen serinletici içeceklerden limonatanın da yazın tercih edilen alternatiflerden biri olduğunu kaydeden Karakaş, “Limonata üretiminde limonun yanı sıra ahududu, çilek üzere meyveler de kullanılmaktadır. Klasik limonata; limon, su ve şeker yahut bal üzere bir tatlandırıcı kullanılarak yapılmaktadır. Kimi kültürlerde limonataya yasemin yahut tarçın üzere baharatlar da eklenmektedir.  Limonata, şeker içermediğinde ya da ölçüsü denetimli olduğunda sağlıklı olarak tercih edilebilecek bir içecektir. Yapılan çalışmalarda flavonoidlerden ve C vitamininden güçlü olan limonatanın anti-inflamatuvar, anti-alerjik ve anti-viral özelliklere sahip olduğu belirtilmiştir.  Sağlıklı tercihler yapmak isteyen bireyler için limonata, sağlıklı ve serinletici bir tercih olabilir. Limonata tercih edilecekse yüksek ölçüde şeker içerenlerden kaçınılmalı ve taze olmasına dikkat edilmelidir” dedi.

Gazlı içecek tüketimi hastalıklara davet çıkarıyor

Gazlı içeceklerin fazla ölçüde şeker (sükroz, glikoz, fruktoz) ve karbonat içerdiğini kaydeden Karakaş, “Karbonat, içecekleri gazlı hale getirmek için eklenmektedir. Bunlara ek olarak gazlı içecekler renklendirici, tatlandırıcı, sitrik asit, malik asit, fosforik asit ve gözetici hususlar de içermektedir. Gazlı içeceklerde de fruktoz bazlı şekerler kullanılır. Besin bedeli epey düşük, gücü yüksek olan bu içeceklerin fazla ölçülerde tüketimi, obezite ve obezite alakalı hastalıkların riskini artırmaktadır. Son yıllarda çocuk ve adolesanlar başta olmak üzere tüm yaş kümelerinde gazlı içecek tüketimi artmıştır. Bu artış, birçok ülkede beden tartısı artışıyla ilişkilendirilmektedir. Gazlı içeceklerin sık tüketimi tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık riskini de arttırmaktadır. Gazlı içeceklerin sık tüketimi, süt tüketiminin azalmasına ve buna bağlı olarak yetersiz kalsiyum alımına yol açmaktadır. Yapılan çalışmalarda, adolesan devirde yüksek ölçüde gazlı içecek tüketiminin 12-15 yaş ortası kızlarda kemik mineral yoğunluğunun azalmasına yol açtığı saptanmıştır” diye konuştu.

Standart büyüklükteki bir gazlı içecek kutusunun (350 ml) yaklaşık 40 gram şeker (160 kalori) içerdiğini kaydeden Pınar Ece Karakaş, “İçeriğindeki şeker ve aşındırıcı potansiyeli olan asitler nedeniyle bu içecekler, diş çürüklerine ya da diş yapısında erozyona neden olabilmektedir. Tüm bu bilgiler ışığında içerdiği katkı unsurları, besin kıymeti olmayan güç ve şeker nedeniyle gazlı içecek tüketiminin sonlandırılması ve içecek seçimlerinin besin etiketleri okunarak yapılması önerilmektedir” dedi.

Sağlıklı alternatifler tercih edilmeli

Araştırma Vazifelisi Pınar Ece Karakaş, sıcak yaz günlerinde tüketilmesi gereken içeceklerle ilgili tavsiyelerini şöyle sıraladı:

-Yeterli ölçüde su tüketimine itina gösterilmelidir.

-Hazır meyve suları, milkshake, gazlı içecekler üzere seçenekler yüksek ölçülerde şeker içermektedir. Şeker içeriği yüksek içeceklerden uzak durulmalı, sağlıklı alternatifler tercih edilmelidir.

-İçecek seçerken besin etiketi okunmalı ve tercih yaparken içeriğe dikkat edilmelidir.

-Fazla ölçüde kafein tüketimi, dehidrasyona yol açabileceğinden günlük 400 mg’yi aşmamaya ihtimam gösterilmelidir.

-Katkı hususları ve renklendirici içeren içeceklerden uzak durulmalıdır.

-Soğuk kahve tüketilirken şeker ve şurup içermeyenler tercih edilmelidir. Ayran, sade kefir, sade maden suları, şekersiz mesken üretimi limonatalar tercih edilebilecek sağlıklı alternatiflerdendir.

 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı