Çocuklarda miyopi salgına dönüştü!
Çocuğun tahtadaki yazıları yahut uzaktaki objeleri bulanık görmesi ve gözlerini kısarak bakması… Bu meseleler, halk ortasında “uzağı görememe” olarak bilinen miyopinin en yaygın gelişen ve birinci belirtileri olarak öne çıkıyor. Dünya genelinde hayli sık görülen göz hastalıklarından biri olan ve 2000’li yılların başlarında çocukluk çağında yüzde 20’ler seviyesinde bildirilen miyopinin görülme oranı son yıllarda bariz yükseliş gösteriyor. O denli ki Dünya Sıhhat Örgütü’nün datalarına nazaran; miyopi dünya genelinde yüzde 33’lere yükselmiş durumda! Yani, her üç şahıstan 1’ine miyopi tanısı konuluyor. Gerekli tedbirler alınmazsa 2050 yılında bu sayının yüzde 50’lere varacağı öngörülüyor. Bir öteki deyişle, her 2 şahıstan 1’inde miyopi görüleceği düşünülüyor! Türkiye’de kapsamlı bir tarama çalışması olmamakla birlikte, klinik müşahedeler, son 30 yılda miyopi sıklığının bariz arttığını ve okul çağındaki çocuklarda yaklaşık yüzde 9 düzeylerine ulaştığını gösteriyor. Acıbadem Altunizade Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, “Genetik etkenler güçlü bir risk faktörü olsa da global ölçekte ‘miyopi salgını’ olarak nitelenen bu artışın en değerli sebepleri, özellikle kentleşmeyle birlikte, çocukların açık havada daha az vakit geçirmeleri ve daha fazla süreyi kapalı ortamlarda okuma, bilgisayar ve tablet kullanımı üzere yakın aralıktan yapılan aktivitelerle geçirmeleridir. Zira, doğal gün ışığına maruziyetin azalması gözlerde miyopiyi engelleyici düzeneklerin, örneğin retina dokusunda salgılanan ve gözün uzamasını baskılayan dopamin hormonunun gereğince tetiklenememesine yol açar, bunun sonucunda miyopi gelişir” diyor.
Geri dönüşü olmayan görme kayıplarına neden olabilir!
Miyopi, halk ortasında uzağı görememe olarak bilinen bir görme bozukluğu olarak tanımlanıyor. Olağanda gözün önüne gelen ışınlar retinanın üzerinde odaklanarak net bir imaj oluşturuyor. Miyopide ise gözün yapısal özellikleri nedeniyle ışınlar retina düzleminin önünde odaklanıyor. Bu durum, bilhassa uzaktaki objelerin bulanık görülmesine yol açıyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, tedavi edilmeyen miyopinin çocuklarda okul muvaffakiyetini ve ömür kalitesini olumsuz etkilerken, yüksek derecelere ulaştığında geri dönüşümü olmayan görme kayıplarına yol açabilen retina dekolmanı, glokom ve erken katarakt üzere önemli göz hastalıklarına da yer hazırlayabildiği ihtarında bulunuyor. Bu nedenle, miyopinin erken periyotta tedavi edilmesi, daha da kıymetlisi gelişme riskinin azaltılması büyük bir değer taşıyor.
MİYOPİ RİSKİNE KARŞI 5 KRİTİK KURAL!
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, çoklukla okul çağında, bilhassa de ilkokul yıllarından ergenlik periyoduna uzanan süreçte ortaya çıkan ve ilerleyen miyopinin riskini azaltmak yahut ilerlemesini yavaşlatmak için ailelerin alabilecekleri kolay lakin tesirli tedbirler olduğuna işaret ederek, “Yaşam şekli tedbirleri tek başına miyopiyi büsbütün engellemese de risk faktörlerini azaltır ve mevcut miyopinin ilerleme suratını düşürür. Ailelerin bu bahislerde çocuklarına sağlıklı görme alışkanlıkları kazandırmaları, miyopiyle çabada uzun vadede çok kıymetli katkılar sağlayacaktır” diyor. Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, çocuklarda miyopi riskini azaltmak için ebeveynlerin almaları gereken 5 tesirli kuralı anlattı; kıymetli teklifler ve ikazlarda bulundu!
Her gün en az 1-2 saatini açık havada geçirmeli
Çocuğun her gün bol ölçüde gün ışığı alması ve açık havada oynaması, miyopiyi önlemede en güçlü gözetici faktörlerden birini oluşturuyor. Bilimsel araştırmalara nazaran; açık havada geçirilen ek her 40 dakikanın miyopi gelişme riskini manalı oranda (yüzde 23’e varan düzeyde) azalttığı gösterilmiş. Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, çocukların günde en az 1-2 saatini açık havada geçirmelerini önerdiklerini belirterek, “Haftada 10-14 saat ve üzeri dışarıda bulunan çocuklarda miyopi oranlarının besbelli biçimde daha düşük olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle, okul sonrasında yahut hafta sonu aktivitelerinde park, bahçe, açık alan oyunları üzere fırsatlar artırılmalıdır” bilgisini veriyor.
Ekrana bakma mühleti günde 2 saati aşmasın
Çocuğunuzun tablet, akıllı telefon, televizyon ve bilgisayar üzere dijital ekranlar karşısında geçirdiği süreyi mümkün olduğunca denetim altına almalısınız. Bilhassa küçük yaş kümelerinde ekran maruziyetinin uzun müddetli olması, gözleri yakına odaklanma konusunda zorluyor ve göz kırpma sıklığını azaltarak, göz kuruluğuna yol açıyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, bilhassa 5-17 yaş ortasındaki çocuklarda ekran mühletinin günde 2 saatten fazla olmaması gerektiğini belirterek, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Ekran mühleti uzadığında çocuklarda gözlerde kuruluk, kızarıklık ve bulanık görme şikayetleri artar. Münasebetiyle, ebeveynler konutta ekran başında geçirilen vakti planlayarak, ortaya farklı aktiviteler koymalıdır. Ayrıyeten 20-20-20 kuralının uygulanması fayda sağlar. Her 20 dakikalık yakın çalışma sonrasında, en az 20 saniye boyunca 20 feet (~6 metre) uzaktaki bir noktaya bakmak, gözleri rahatlatır. Bu mola alışkanlığı, yakın ara odaklamasının gözlerde oluşturduğu baskıyı azaltarak miyopi riskini düşürmeye yardımcı olur. Ekran kullanımında ekran parlaklığını çok yüksek tutmamak ve akşam saatlerinde mümkünse mavi ışık filtreli gözlükler kullanmak da göz yorgunluğunu azaltan tedbirlerdendir.”
Okuma arası en az 30-40 santim olmalı
Çocukların kitap okurken, yazı yazarken yahut tablet/telefon kullanırken hakikat arayı müdafaaları da miyopi riskini azaltmada kilit bir rol üstleniyor. Okuma arasının en az 30-40 cm olması öneriliyor. Çocuğun çalışma masasında dik oturması, kitabı gözüne yapıştırmaması ve gerekirse büyük puntolu metinler kullanması yararlı oluyor. Bunların yanı sıra uzun müddetli yakın çalışma durumlarında nizamlı mola vermesi de ehemmiyet taşıyor.
Çalışma odasında gün ışığı çok önemli
Çocuğun ders çalıştığı yahut kitap okuduğu ortamın uygun aydınlatılması göz sıhhati açısından kritik bir kıymet taşıyor. Çünkü, yetersiz ışık göz bebeklerinin genişlemesine ve odaklanmanın zorlaşmasına yol açarak gözleri gereğinden fazla zorluyor; bu durum uzun vadede miyopi gelişimini hızlandırabiliyor. Bu yüzden, çocuğun çalışma odasında mümkün mertebe gün ışığı kullanımının teşvik edilmesi gerektiğine işaret eden Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, “Eğer yapay ışık kullanılıyorsa, ışığın göze direkt gelmeyecek formda, uygun açıda pozisyonlandırılması gerekir. Masa lambası kullanılıyorsa, ışık kaynağı sayfayı aydınlatmalı, lakin çocuğun gözüne parlamamalıdır” diye konuşuyor.
Eşyaların yüksekliğine dikkat edin
Miyopi riskine karşı alabileceğiniz bir diğer kıymetli tedbir ise çocuğunuzun çalışma ortamındaki eşyaların nizamına dikkat etmek. Masa ve sandalyenin yüksekliğini çocuğunuzun rahat bir görüş konumunda olacağı halde ayarlamanız gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Semra Akkaya Turhan, “Çocuğunuz ne çok eğilerek ne de uzanarak çalışmalıdır” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
